Waarom goede voeding en voldoende knaagmateriaal onmisbaar zijn voor knaagdieren en konijnen
Wist je dat de tanden van knaagdieren en konijnen hun hele leven blijven doorgroeien? Dit natuurlijke proces vraagt om een goede verzorging en het juiste dieet. Wanneer de tanden niet goed afslijten of verkeerd groeien, kunnen er ernstige gezondheidsproblemen ontstaan. In deze blog leggen we uit waarom voeding en knaagmateriaal cruciaal zijn, én hoe je jouw dier gezond houdt.
Waarom blijven de tanden groeien?
Bij dieren zoals konijnen, cavia’s, chinchilla’s, degoes, muizen en hamsters groeien de tanden (en kiezen!) continu. In het wild zorgt het dagelijkse knagen aan gras, takken, wortels en planten voor een natuurlijke afslijting. In gevangenschap is dat niet vanzelfsprekend. Zonder de juiste voeding of knaagmogelijkheden kunnen de tanden te lang worden of verkeerd afslijten, met pijn en gezondheidsproblemen tot gevolg.
Wat kan er misgaan?
Een verkeerde voeding, een afwijkende tandstand (aangeboren of later ontwikkeld) of een tekort aan knaagmateriaal kan leiden tot:
- Haken op de kiezen, waardoor het kauwen en knagen pijnlijk wordt.
- Verkeerd afsluiten van de snijtanden.
- Haken op de kiezen, waardoor het kauwen en knagen pijnlijk wordt.
- Verkeerd afsluiten van de snijtanden.
- Doorgroei van de tanden, soms zelfs ín de kaak.
- Wondjes en ontstekingen in de mondholte.
- Wondjes en ontstekingen in de mondholte.
Deze problemen zijn vaak moeilijk zelf te herkennen, vooral bij kleinere dieren. Een deskundige dierenarts met kennis van konijnen en knaagdieren is dan ook essentieel.
Wat kun jij doen als verzorger / baasje?
1. Bied dagelijks hooi aan
Voor konijnen, cavia’s, chinchilla’s en degoes is hooi ééb van de belangrijkste voedingsmiddel. Het bevat veel ruwe vezels en zorgt voor een natuurlijke afslijting van de kiezen.
- Gebruik een hooiruif of leg vers hooi los in het verblijf.
- Zorg dat het hooi fris ruikt en droog blijft.
- Experimenteer met verschillende smaken en soorten hooi.
- Gebruik een hooiruif of leg vers hooi los in het verblijf.
- Zorg dat het hooi fris ruikt en droog blijft.
- Experimenteer met verschillende smaken en soorten hooi.
Bij hamsters en muizen kun je hooi mengen met de bodembedekking: dit helpt bij het bouwen van tunnels én biedt nestmateriaal.
2. Kies voor vezelrijke voeding
Een gezond dieet voor konijnen, cavia’s, chinchilla’s en degoes bevat veel ruwe vezels. Dit ondersteunt zowel de spijsvertering als de natuurlijke afslijting van het gebit.
- Geef voeding met veel ruwe vezels, zoals gedroogde kruiden, bladeren, stengels en bloemen.
- Verse groenten en bladeren (zoals andijvie, witlof, boerenkool, wilgenblad of paardenbloemblad) zorgen voor hydratatie en afwisseling en bieden ook extra vezels.
- Vermijd te veel suikerrijke snacks of voeding met kleurstoffen.
- Voor cavia’s is vitamine C essentieel; kies voeding die dit voldoende bevat.
- Geef voeding met veel ruwe vezels, zoals gedroogde kruiden, bladeren, stengels en bloemen.
- Verse groenten en bladeren (zoals andijvie, witlof, boerenkool, wilgenblad of paardenbloemblad) zorgen voor hydratatie en afwisseling en bieden ook extra vezels.
- Vermijd te veel suikerrijke snacks of voeding met kleurstoffen.
- Voor cavia’s is vitamine C essentieel; kies voeding die dit voldoende bevat.
3. Stimuleer natuurlijk knaaggedrag
Naast voeding hebben je dieren behoefte aan geschikt knaagmateriaal, zoals:
- Onbespoten takken (bijv. wilg, hazelaar, appelboom).
- Natuurlijk speelgoed van hout, kokos, of luffa.
- Wortels van de paardenbloem, berk of peterselie.
- Onbespoten takken (bijv. wilg, hazelaar, appelboom).
- Natuurlijk speelgoed van hout, kokos, of luffa.
- Wortels van de paardenbloem, berk of peterselie.
Zo blijven de tanden op natuurlijke wijze afslijten én voorkom je verveling.
Hoe herken je tandproblemen?
Hoewel de kiezen niet zichtbaar zijn zonder speciaal instrument, zijn er wel duidelijke signalen dat er iets mis kan zijn:
- Slechtere vacht (vaak dof of ruwharig).
- Natte kin of natte vacht rond de bek.
- Brokjes die worden verkruimeld of half opgegeten.
- Moeite met grotere stukken voedsel.
- Plots minder eten of helemaal stoppen met eten.
- Voer of hooi wordt geweigerd.
- Slechtere vacht (vaak dof of ruwharig).
- Natte kin of natte vacht rond de bek.
- Brokjes die worden verkruimeld of half opgegeten.
- Moeite met grotere stukken voedsel.
- Plots minder eten of helemaal stoppen met eten.
- Voer of hooi wordt geweigerd.
Let op: probeer nooit zelf de bek van je dier open te trekken. Dit kan de kaak beschadigen. Raadpleeg altijd een dierenarts gespecialiseerd in kleine herbivoren bij twijfel.
Samengevat
Door dagelijks vers hooi aan te bieden, te zorgen voor een gevarieerd dieet met (gedroogde) bladeren, groenten en vezelrijke voeding, en knaagmateriaal beschikbaar te stellen, ondersteun je de natuurlijke afslijting van tanden en kiezen. Zo help je gebitsproblemen te voorkomen en draag je actief bij aan de gezondheid én het geluksgevoel van je dier.
Merk je veranderingen in eetgedrag, verminderde eetlust of andere tekenen van pijn? Neem dan altijd contact op met een dierenarts die gespecialiseerd is in konijnen en knaagdieren. Alleen een deskundige kan het gebit goed beoordelen en tijdig ingrijpen bij problemen.
Door dagelijks vers hooi aan te bieden, te zorgen voor een gevarieerd dieet met (gedroogde) bladeren, groenten en vezelrijke voeding, en knaagmateriaal beschikbaar te stellen, ondersteun je de natuurlijke afslijting van tanden en kiezen. Zo help je gebitsproblemen te voorkomen en draag je actief bij aan de gezondheid én het geluksgevoel van je dier.
Merk je veranderingen in eetgedrag, verminderde eetlust of andere tekenen van pijn? Neem dan altijd contact op met een dierenarts die gespecialiseerd is in konijnen en knaagdieren. Alleen een deskundige kan het gebit goed beoordelen en tijdig ingrijpen bij problemen.
